Cục Bảo vệ thực vật (Bộ NN-PTNT) hiện là cơ quan đầu mối chịu trách nhiệm quản lý và đảm bảo các doanh nghiệp Việt Nam đáp ứng đủ tiêu chuẩn để xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc.
Trong tháng 8 vừa qua, Trung Quốc đã chính thức mở cửa thị trường cho sầu riêng Việt Nam bằng cách ký nghị định thư cho phép nhập khẩu sầu riêng đông lạnh. Đây là cơ hội lớn cho ngành hàng này để nâng cao giá trị và giảm thiểu rủi ro do phụ thuộc vào việc xuất khẩu sản phẩm tươi.
Để xuất khẩu sầu riêng đông lạnh vào thị trường Trung Quốc, các doanh nghiệp và địa phương cần tuân thủ nghiêm ngặt các quy định về kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm. Đặc biệt, theo Lệnh 248 của Tổng cục Hải quan Trung Quốc (GACC), các cơ sở phải đăng ký và được cấp phép trước khi xuất khẩu sản phẩm qua Hệ thống Thương mại Một cửa (CIFER). Điều này yêu cầu doanh nghiệp phải có hệ thống quản lý an toàn thực phẩm (ATTP) được GACC đánh giá và công nhận là tương đương với tiêu chuẩn của Trung Quốc.
Các tiêu chí đánh giá của GACC (checklist):
- Tổng quan về doanh nghiệp: Cung cấp thông tin chung về doanh nghiệp, hệ thống quản lý sản xuất, và tổ chức nhân sự.
- Địa điểm sản xuất và cách bố trí nhà xưởng: Phải đáp ứng các tiêu chuẩn an toàn thực phẩm và được GACC phê duyệt.
- Cơ sở vật chất: Nhà máy, cơ sở chế biến, kho chứa thường, kho chứa lạnh, và thiết bị sản xuất phải đáp ứng đủ tiêu chuẩn và được GACC xét duyệt hồ sơ.
- Nước, nước đá, và hơi nước: Doanh nghiệp phải báo cáo quy trình sử dụng và biện pháp kiểm soát chất lượng nước, nước đá, và hơi nước trong quá trình sản xuất.
- Nguyên liệu đầu vào, phụ gia, vật liệu đóng gói: Cần cung cấp hồ sơ về nguồn nguyên liệu phù hợp với tiêu chuẩn an toàn thực phẩm của Trung Quốc, cùng với phụ gia thực phẩm và vật liệu đóng gói.
- Kiểm soát quá trình sản xuất, chế biến, sơ chế: Doanh nghiệp phải kiểm soát các mối nguy về an toàn thực phẩm như độc tố nấm mốc, kim loại nặng, thuốc bảo vệ thực vật, và vi sinh vật.
- Biện pháp làm sạch và tiệt trùng: Đảm bảo rằng các biện pháp làm sạch và tiệt trùng được thực hiện đúng quy trình.
- Kiểm soát hóa chất, chất thải, sinh vật gây hại: Phải có các biện pháp kiểm soát hóa chất, quản lý chất thải, và ngăn ngừa sinh vật gây hại.
- Truy xuất nguồn gốc: Đảm bảo truy xuất nguồn gốc cho từng lô hàng, tuân thủ quy định của Bộ NN-PTNT và GACC.
- Quản lý và đào tạo nhân sự: Đảm bảo nhân viên được khám sức khỏe định kỳ, lưu hồ sơ, và đào tạo về kỹ thuật cao và an toàn thực phẩm.
- Tự kiểm tra và tự kiểm soát: Doanh nghiệp có thể tự thực hiện kiểm dịch thực vật và an toàn thực phẩm hoặc ủy thác cho cơ sở đủ năng lực thực hiện.
- Kiểm soát dịch hại: Thực hiện biện pháp phòng ngừa sản phẩm nhiễm sinh vật gây hại và khử trùng khi cần thiết.
- Quy định về trách nhiệm pháp lý, quyền và nghĩa vụ của chủ sở hữu: Đảm bảo tuân thủ các quy định pháp lý liên quan đến xuất khẩu sầu riêng đông lạnh sang Trung Quốc.
Các doanh nghiệp cần đăng ký qua hệ thống CIFER tại https://app.singlewindow.cn/. Sau khi nộp hồ sơ, GACC sẽ thẩm tra và thông báo kết quả trên hệ thống. Giấy phép đăng ký có hiệu lực trong 5 năm kể từ ngày cấp, và mã số đăng ký phải được in trên bao bì sản phẩm.
Cục trưởng Cục Bảo vệ thực vật, ông Huỳnh Tấn Đạt, nhấn mạnh rằng Trung Quốc có quy định rất chặt chẽ nhằm đảm bảo sản phẩm nhập khẩu an toàn cho người tiêu dùng trong nước. Do đó, doanh nghiệp cần tuân thủ đầy đủ các tiêu chí để xuất khẩu thuận lợi hơn.