Đầu năm 2025, Liên minh châu Âu (EU) đã gửi 12 cảnh báo đối với nông sản, thực phẩm xuất khẩu từ Việt Nam, trong đó có hạt điều, tôm chế biến, nước giải khát, hạt é khô và thịt ốc bươu. Một số mặt hàng chủ lực như gạo, thanh long cũng bị cảnh báo do dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng cho phép.
Theo Văn phòng SPS Việt Nam, nguyên nhân chính dẫn đến cảnh báo từ EU bao gồm:
- Chưa đăng ký lưu hành các sản phẩm có chứa thành phần “thực phẩm mới” tại thị trường EU.
- Khai báo sai nguyên liệu trong sản phẩm, đặc biệt là những thành phần dễ gây dị ứng.
- Chứa phụ gia thực phẩm trái phép hoặc vượt mức quy định, điển hình như bít tết cá ngừ có dư lượng E300 – acid ascorbic 513mg/kg, trong khi mức cho phép chỉ 300mg/kg.
- Không khai báo hoặc không thực hiện kiểm dịch thú y đối với sản phẩm có thành phần nguyên liệu từ động vật.
Phó Thủ Tướng Chỉ Đạo Giải Quyết Vấn Đề
Trước tình hình trên, Phó Thủ tướng Trần Hồng Hà đã chỉ đạo Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn cùng Bộ Công Thương triển khai các biện pháp quyết liệt để khắc phục. Cụ thể:
- Tăng cường thông tin, hướng dẫn doanh nghiệp và cơ sở sản xuất tuân thủ chặt chẽ các quy định về an toàn thực phẩm.
- Giám sát chặt chẽ vùng nguyên liệu, cơ sở sơ chế, chế biến và đóng gói để đáp ứng tiêu chuẩn kiểm dịch động, thực vật.
- Tổ chức hội nghị toàn quốc nhằm phổ biến và nâng cao ý thức tuân thủ quy định của EU đối với nông sản xuất khẩu.
Thanh Long Việt Nam Bị EU Cảnh Báo, Tăng Tần Suất Kiểm Tra
Riêng đối với thanh long, từ đầu năm 2025 đã có 3 lô hàng xuất khẩu sang Pháp, Hà Lan bị cảnh báo do chứa dư lượng thuốc trừ sâu vượt ngưỡng. Các hợp chất vi phạm bao gồm:
- Pyraclostrobin: 0,050±0,025mg/kg
- Dithiocarbamates: 1,2±0,60mg/kg (mức cho phép chỉ 0,05mg/kg)
- Thiamethoxam: 0,10±0,05mg/kg
Do đó, EU đã áp dụng tần suất kiểm tra lên đến 30% tại cửa khẩu đối với thanh long Việt Nam, đồng thời yêu cầu các lô hàng phải có giấy chứng thư kiểm định dư lượng thuốc trừ sâu.
Cảnh Báo Gia Tăng: Nông Sản Việt Nam Đối Mặt Với Nhiều Rủi Ro
Theo báo cáo, năm 2024 Việt Nam nhận 114 cảnh báo từ EU, tăng gấp đôi so với năm 2023. Một số mặt hàng khác cũng bị kiểm soát chặt chẽ:
- Sầu riêng: Kiểm tra 20% tại cửa khẩu.
- Thanh long: Kiểm tra 30% tại cửa khẩu.
- Ớt và đậu bắp: Kiểm tra 50% và bắt buộc có giấy chứng thư kiểm định.
Nếu các vi phạm tiếp tục gia tăng, nguy cơ EU siết chặt kiểm soát thậm chí tạm ngừng nhập khẩu một số mặt hàng là rất cao.
Giải Pháp Cho Doanh Nghiệp Xuất Khẩu
Để tránh bị cảnh báo, các doanh nghiệp cần:
- Kiểm soát chặt chẽ vùng nguyên liệu, đảm bảo tuân thủ quy định an toàn thực phẩm.
- Cập nhật thường xuyên các tiêu chuẩn mới của EU, đặc biệt về mức dư lượng thuốc bảo vệ thực vật.
- Minh bạch trong khai báo nguyên liệu, tránh sai sót có thể dẫn đến cảnh báo hoặc thu hồi sản phẩm.
Với những biện pháp trên, ngành nông sản Việt Nam hy vọng sẽ sớm khắc phục tình trạng bị cảnh báo, đảm bảo duy trì uy tín và thương hiệu trên thị trường quốc tế.