Theo thống kê sơ bộ của Hiệp hội Hồ tiêu Việt Nam (VPA), trong tháng 7/2024, Việt Nam đã xuất khẩu 697 tấn ớt với trị giá 1,6 triệu USD, giảm 14,5% so với tháng trước. Lũy kế 7 tháng đầu năm 2024, xuất khẩu ớt đạt 8.023 tấn, mang về 19,5 triệu USD, tăng 3,5% về sản lượng và tăng 32% về kim ngạch so với cùng kỳ năm trước.
Các thị trường xuất khẩu chủ lực của ớt Việt Nam bao gồm Trung Quốc, Lào và Mỹ. Cụ thể, Trung Quốc nhập khẩu 6.834 tấn, chiếm 85,2% tổng lượng xuất khẩu và giảm nhẹ 1,9% so với năm trước. Lào đứng thứ hai với 810 tấn, tăng 44,6%, trong khi Mỹ đứng thứ ba với 134 tấn, tăng mạnh 157% so với cùng kỳ năm 2023.
Một trong những lý do Trung Quốc tăng cường nhập khẩu ớt Việt Nam là nhờ độ cay cao và sự đa dạng về chủng loại. Các loại ớt xuất khẩu chủ yếu bao gồm ớt chỉ thiên, ớt hiểm, ớt sừng vàng, ớt ngọt, và ớt chỉ địa. Ngoài ra, sự khác biệt về mùa vụ giữa hai nước cũng là yếu tố giúp tăng sản lượng xuất khẩu. Trong khi Trung Quốc thu hoạch ớt từ tháng 6 đến tháng 10, Việt Nam trồng ớt thành hai vụ, thu hoạch từ tháng 4 đến đầu tháng 7 và từ tháng 1 đến tháng 2.
Ớt là cây trồng mang lại hiệu quả kinh tế cao cho người nông dân Việt Nam, nhờ khả năng trồng xen với cây ăn quả và yêu cầu chăm sóc không cao. Cây ớt thường được xuống giống từ tháng 9 đến tháng 11 và sau khoảng hai tháng trồng, có thể thu hoạch từ 3 đến 4 đợt trong khoảng thời gian ba tháng, với sản lượng đạt đến 4 kg mỗi cây.
Châu Á – Thái Bình Dương là khu vực chiếm lĩnh thị trường ớt toàn cầu, trong đó Ấn Độ là quốc gia sản xuất và xuất khẩu ớt khô hàng đầu thế giới, chiếm hơn 6,11% sản lượng vào năm 2021. Việt Nam, Trung Quốc và Indonesia cũng là các quốc gia sản xuất và xuất khẩu ớt quan trọng. Ớt được trồng trên diện tích khoảng 19,89 triệu ha trên toàn thế giới, với các nước sản xuất chính gồm Ấn Độ, Myanmar, Bangladesh, Pakistan, Thái Lan, Việt Nam, Romania, Trung Quốc, Nigeria và Mexico.
Tại Việt Nam, Đồng Tháp và Lạng Sơn là hai “thủ phủ” ớt lớn của cả nước. Ở Đồng Tháp, huyện Thanh Bình nổi tiếng với diện tích trồng ớt lớn nhất miền Tây, sản lượng đạt hơn 22.500 tấn mỗi năm trên diện tích gần 2.000 ha. Lạng Sơn cũng có diện tích trồng ớt đạt hơn 1.479 ha, tập trung chủ yếu ở các huyện Chi Lăng, Lộc Bình, Hữu Lũng, và Văn Quan.
Ớt không chỉ là gia vị không thể thiếu trong chế biến thực phẩm mà còn có nhiều giá trị dinh dưỡng. Quả ớt chứa nhiều vitamin C, B1, B2, acid citric, acid malic, beta caroten… có lợi cho sức khỏe. Nghiên cứu từ Viện Đại học Pittburg (Mỹ) cho thấy ớt có thể làm chậm quá trình phát triển của tế bào ung thư, đặc biệt là ung thư tuyến tụy, nhờ chất capsaicin có trong ớt. Chất này cũng có khả năng đẩy nhanh quá trình trao đổi chất, giúp đốt cháy chất béo và làm đẹp da.